Nehir Gibi Konuşurum / Çiğdem Yalman Kopan

Biri bana “Bu kitabı kesinlikle okumalısın!” dediğinde işi gücü bırakıp o kitabın peşine düşerim. Nehir Gibi Konuşurumu rafta diğer resimli kitapların yanında öylece dururken buldum. Kapak resmine uzun uzun baktım ve evet, bu kitabı kesinlikle okumalıydım.

Resimli kitaplar sadece güzel bir hikâye anlatmakla kalmaz bazen derinlere dalıp bambaşka bir dünyayı tanımamızı sağlar. Üstelik bunu amaçlamazlar bile, o kitap o rafta öylece duruyordur; siz onu elinize alırsınız ve birden kalbinizin çarptığını hissedersiniz. Sanki bunu ilk defa yapıyormuş gibi…

“Adı, Nehir Gibi Konuşurum, ben özellikle resimlerine bayıldım.” Bunu söyleyen görsel zevkine her şeyden çok güvendiğim bir arkadaşımdı. Oğlumu okula bırakır bırakmaz kitapçının yolunu tuttum. Berrak bir nehrin içinde gözleri kapalı bir çocuk… Henüz bir sayfasını dahi çevirmeden onun sessiz bir çocuk olduğunu anladım. İşte kitabın çizeri Sydney Smith, böyle bir sihirbazdı.

Sayfaları çevirdikçe kelimeler akmaya başladı. Konuşma güçlüğü çeken bir çocuğun aklındaydım şimdi. Çocuk etrafındaki nesnelere bakıp harflerden kelimeler üretiyor, aklında dizeler sıralıyordu. Sonra bir an geliyor, konuşması gerekiyor ama yapamıyordu. Bu zor durumdan kurtulsun bir an önce dediğim anda çocuğun babası göründü sayfada.

Hepimizi nehre götürdü, hepimize nehri dinletti, hissettirdi. Çocuk sakinleşti, ben sakinleştim. Artık sadece nehir vardı. Çocuk nehri hissettikçe kendini duymaya başladı. Kitabın yazarı Jordan Scott kendi hikâyesini işte böyle anlatmıştı.

Kırmızı Kedi Yayınları’ndan 2021 yılında çıkan Nehir Gibi Konuşurum, Kanadalı şair Jordan Scott’ın kendi kekemelik deneyimlerinden besleniyor. Sydney Smith ise özgün tarzı ile yazarın anlamlı hikâyesine mükemmel uyum sağlamış. Öyle ki insan Jordan Scott ve Sydney Smith’i tek bir kişi zannediyor. (Kitaptan bahsederken bir keresinde Jordan Scott, bir keresinde de Sydney Smith’in kitabı, demiştim. Israrla yazar ve çizer aynı kişi gibi geldi bana bir süre.)

Doğanın iyileştirici gücü, kapsayıcılığında saklı

Schneider Family Book Ödülü (2021)’nün sahibi olan Nehir Gibi Konuşurum, konuşma zorluğu üzerinden ilerleyerek toplum içinde kendini yalnız hisseden ve herhangi bir sebepten topluma uyum sağlamakta zorlanan çocuklar ve onların ailelerine yeni bir açıdan bakmamızı sağlıyor.

Babamı Beklerken kitabından da tanıyacağınız ödüllü çizer (CILIP Kate Greenway Medal, 2021) Sydney Smith’in günün içinden sıradan bir anı bile masalsılaştıran resimleri insanı kendine hayran bırakıyor. Kitabı okurken her sayfada güzel bir manzara seyrediyormuş hissine kapıldım.

Çocuğunuz diğer çocukların kolayca yaptığı bir şeyi yapamadığında ona nasıl destek olabilirsiniz?

Hikâyedeki baba, oğlunun yaşadığı stresi hafifletmek için onu sessizce akıp giden nehirle buluşturuyor. Çocuğun nehirle bağ kurduğu sahneler, doğanın nasıl da her şeyi olduğu hâliyle kabul ettiğini hatırlattı bana. Belki de insanları olduğu hâliyle kabul etmek, işin en doğalı. Kendimiz dâhil.

Bu kitap, bir çocuğun sesini duyabilenlere; bir hikâye okuyunca duygulanan, bir resimden bin anlam çıkaran hassas kalplere.

İyi okumalar herkese.

 Siz bu kitabı okudunuz mu? En çok dikkatinizi çeken mesaj neydi? Yorumlarda paylaşır mısınız? 

Jordan Scott kimdir?

Kanadalı bir şair olan Jordan Scott 2005 yılında çıkan ilk şiir kitabı Silt ile Dorothy Livesay Şiir Ödülü’nün (2006) sahibi oldu. Ardından 2008 yılında hayatı boyunca kekemeliğiyle ilgili yaşadığı zorluklardan ilham alarak yazdığı Blert kitabı yayımlandı. 2020 yılında I Talk Like A River (Nehir Gibi Konuşurum) kitabı ise Publisher’s Weekly tarafından Yılın En İyi Çocuk Kitabı seçildi.

Meraklısına, 2020 yılında Youtube’daki Publisher Spotlight kanalında kitap hakkında bir de söyleşisini buldum. Buradan izleyebilirsiniz. 

Sydney Smith kimdir?

Kendini bir cümle ile çocuk kitapları illüstratörü, olarak tanıtan Sydney Smith, Babamı Beklerken olarak bildiğimiz The Town Is By The Sea, Sidewalk Flowers ve Small In The City kitapları ile ödüller kazanmış bir sanatçıdır. 2022’de BGHB Picture Book Ödülleri’ndeki konuşmasında Nehir Gibi Konuşurum kitabının hazırlık sürecini ve kitap hakkındaki duygularını şöyle anlatıyor. Sydney Smith’in imzasını taşıyan kitapların genel özelliği, toplumun belli kesimlerinden zorlu yaşamlara değinmesi. Umarım yıllar içinde daha çok Sydney Smith eseri görürüz.

https://www.bookinton.com/kitap/okul-oncesi/nehir-gibi-konusurum-jordan-scott-sydney-smith/