Unutulmaz bir çocukluk anısı / Çağla Vera Kılıçarslan

“Yitik cennet efsanesi çocukluğu temsil eder, yoktur ötesi. Gerisi hep keşfedilmeyi bekleyen gerçekliklerdir, hayalleri günümüzde kurulur, erişilmez gelecekte saklanırlar. Onlar olmasa bugün ne yapardık bilmiyorum. Hiç bilmiyorum.”

Unutulmaz bir çocukluk anısı, herkesi kolayca bir hikâye anlatıcısına dönüştürebilir. Öte yandan, deneyimleyen için olağanüstü bir serüven olan böylesi anılar, genelde anlatıcının amatörlüğüne kurban gider ve dinleyene, olsa olsa çocukluğun o saf coşkusu sirayet eder. Ama bu kez şanslıyız ki usta bir anlatıcının hikâyesine kulak veriyoruz. Nobel Edebiyat Ödüllü José Saramago’nun, bir çocukluk anısından yola çıkarak kaleme aldığı Beklenmedik Bir Işık’ına, sanatçı Armando Fonseca çizimleri ile eşlik ediyor.

Beklenmedik Bir Işık, bir yol hikâyesi. Çoban çırağı küçük Saramago, dayısıyla birlikte, domuz yavrularını satmak üzere memleketleri Azinhaga’dan Santarém’e doğru yürümeye koyuluyor. Bu yolculuğun her anı, küçük Saramago için büyüleyici bir deneyime dönüşüyor. Kitabın sayfaları ilerlerken, yolun zorlukları bir yana, çoban çırağının duygularının yoğunluğuna tanıklık ediyoruz. Domuzların yolda kaldırdığı tozdan atların toynak seslerine her detay kazınıyor küçük Saramago’nun zihnine. Özellikle de “dev gibi, bembeyaz, geceyi ve manzarayı süt beyazı bir aydınlıkla kaplayan” ay… Yol motifine, gökyüzü motifini ekliyor yazar. Böylece yolun barındırdığı olasılıklara, gökyüzünün uçsuz bucaksızlığı da ortak oluyor. Dahası anlıyoruz ki görmek ve hatırlamak için, bir çocuğun gözlerinden daha keskini yok…

Başkahramanını yol boyunca bir bitkiye, ağaca ya da yıldıza şaşıverirken resmeden çizer Armando Fonseca ise Beklenmedik Bir Işık’ı resimlemeden önce, çoban çırağı ve dayısının rotasını, Google Maps yardımıyla izlemiş. Esere, çocuk kitaplarında pek rastlamadığımız şekilde siyah rengin hâkim oluşu, hikâyenin can alıcı noktası olan ayın parıltısını iyice ortaya çıkarmış.  

https://www.iyikitap.net/2023/01/03/unutulmaz-bir-cocukluk-anisi/